Atık Su Tesisatı konusu da dikkate alındığında gelişen teknoloji ve buna bağlı olarak değişen yaşam standardı inşaat sektörünü de yakından etkilemiştir. inşaat sektörünü oluşturan birimlerde kalfa, usta, teknisyen ve mühendise kadar değişik bilgi ve beceriye sahip bireyler ekip halinde çalışarak inşaat alanında ihtiyaç duyulan hizmetleri üretmektedir.
Her türlü temizliğin su ile yapıldığı gibi her türlü hastalığın da su ile geleceği bilinen bir gerçektir. O halde suyu her an değişik amaçlar için insanların hizmetine sunan sıhhi tesisat denilen boru ağı sağlıklı yaşam için çok önemlidir. Sıhhi tesisat; sağlıklı, güvenli ve rahat bir yaşam için gerekli olan temiz içme ve kullanma suyunun temini, değişik amaçlarda kullanılan atık suların insan sağlığına zarar vermeyecek şekilde binadan hızla uzaklaştırılması ile ilgili bilim ve uygulama alanıdır.
Sıhhi tesisat sisteminin alt yapısını oluşturan bina içi ve dışı atık su tesisat sistemleri ile ilgili bilgi verilmiştir.
Bina İçi Atık Su Tesisatı Kısımları
Su kullanma yerlerinden başlayan ve bina dışındaki rögara kadar olan boru bölümlerinin tümüne bina içi atık su tesisatı denir.
Bina içi atık su tesisatı boru bölümlerinin görevleri dikkate alınarak ana boru, kolon borusu, kat borusu, bağlantı borusu ve havalık borusu olmak üzere beş bölümde incelenir.
Bina İçi Atık Su Tesisatı Ana Borusu
Binanın atık su kolonlarından binanın 1,0–1,5 metre kadar dışında bulunan rögara kadar olan boru bölümüdür. Atık su kolonlarından gelen pis ve kirli suları binanın temel sınırları içerisinde toplayarak bina dışındaki rögara iletir. Ana borular bina içi tesisatında kullanılan borulardan en büyük çapa sahip olan borulardır. Binanın atık su yükünü bu borular taşır.
Ana boru bina dışında mutlaka bir rögara bağlanmalıdır. Rögar, bina dışında pis su borularının dönüş, bağlantı ve arıza tamiri gibi nedenlerden dolayı gereklidir. Ana borular en kısa yoldan bina dışına çıkarılmalıdır. Tüm kolon boruları tesisatın durumuna göre tek ana boruda toplanabildiği gibi ayrı olarak da bina dışına çıkarılabilir.
Atık Su Kolonu
Kat borularından gelen pis ve kirli suları ana boruya ileten düşey konumda döşenen borulardır. Kolonlarda ana boruya geçişlerden önce temizleme parçası konulur. Temizleme parçası, ana boruların tıkanması durumunda açılması için kullanılır. Kolon boruları ana borudan sonra olabilecek en büyük çaplı borulardır. Kolon borusu çapı, daire içinde kullanılan en büyük çaplı kat borusu çapından daha az olamaz.
Atık Su Kat Borusu
Katlardaki su kullanma yerlerinden gelen atık suları en yakındaki atık su kolonuna ileten, yatay daire içi boru bölümüdür. Bu borular genellikle Ø50, Ø70 ve Ø100 mm çaplı borulardır.
Atık Su Bağlantı Borusu
Su kullanma yerleri ile kat borusu arasındaki küçük çaplı ve düşey atık su boru bölümüdür. En düşük çaplı borular bu kısımlarda kullanılır.
Atık Su Havalık Borusu
Atık su boruları içerisindeki hava basıncının artı ya da eksi yönde değişmesi, sistemdeki suyun akışını engeller. Kokuların binaya yayılmasını önleyen sifonlardaki suyun kaybına neden olur. Bu durumda sifon kendisinden beklenen görevi yapamaz. Bina içi atık su tesisatındaki açık hava basıncını sabit tutmak için yapılan boru hattına havalık borusudenir. Atık su kolon borusunun en son kat borusu bağlantısından itibaren bina çatısının üzerine kadar çıkartılan boru bölümüdür. Çatıdan sonra borunun bitiş ucuna havalandırma şapkası takılır. Havalandırma, kolon borusu çapındanaz olamaz.
Havalık Kolon Borusu
Bu sistemde atık su kolonu yanında bulunan, ikinci bir havalık kolonu ile havalandırılır. Havalandırma kolonu her katta atık su kolonuna bağlanır. Ayrıca kat borularının en uç noktasından ayrı bir boruyla da kolona havalık borusu bağlanabilir.
Her Su Kullanım Yerinden Havalık Borusunun Çekilmesi
Bu yöntem mükemmel fakat çok pahalı bir havalandırma yöntemidir. Bu sistemde, hela taşı, lavabo, duş teknesi gibi bütün sağlık gereçlerinin sifonu ayrı ayrı 50 mm çapında havalandırma borusuna bağlıdır. Sifonların en az iki çap ilerisinden bağlanan havalık boruları, ortak bir havalık borusu ile birleştirilerek yatay bağımsız havalandırma kolonuna bağlanır. Aşağıdaki şekilde bu sistem görülmektedir.
Atık Su Borusunun Havalık Borusu Yapılması
Atık su kolonlarının ayrı veya birkaç kolonun çatı arasında birleştirilerek aynı çapta çatı üzerine kadar uzatılarak yapılan havalandırmadır. Bu sistem basit, ucuz ve yaygın olarak uygulanan havalandırma sistemidir.
Büyük binaların atık su tesisatının havalandırılmasında yetersiz kalabilir.